โดยสิ่งที่กระทรวงพลังงานต้องการสื่อโดยสัญลักษณ์นี้คือ ความมุ่งมั่นของทุกองคาพยพที่ประกอบเป็นกระทรวงพลังงาน ในการทุ่มเทความรู้ความสามารถและความเพียรพยายามคิดค้นหากลยุทธ์ที่ดีที่สุด เพื่อให้ประเทศไทยมีพลังงานใช้อย่างมั่นคงเพียงพอ ปลอดภัย คุ้มค่า มีคุณภาพและประสิทธิภาพ ในราคาที่เหมาะสมและเป็นธรรม อันเป็นเป้าประสงค์ของกระทรวงพลังงานนอกจากนี้ ยังแสดงถึงความดีอันสูงส่งเพื่อความเจริญรุ่งเรือง สัญลักษณ์นี้อาจดูได้ประหนึ่งคล้าย " เปลวไฟ " ที่กำลังลุกโชติช่วงให้ความสว่างไสว และสะท้อนถึงพลังงานที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจและความเจริญของประเทศไทย เปรียบได้ดั่งการดำเนินงานของกระทรวงพลังงานที่ยึดถือหลักการและเป้าหมายเป็นดั่งแสงส่องนำเพื่อยังประโยชน์ให้เกิดแก่ชาติและประชาชนชาวไทยโดยบริบูรณ์

ตราสัญลักษณ์ (เริ่มใช้ตั้งแต่ 2545 ถึง มิย. 2550) ความหมายของตราสัญลักษณ์กระทรวงพลังงาน

สัญลักษณ์ “โลกุตระ” สื่อความหมายถึงพุทธปัญญาความหยั่งรู้และความเพียรพยายามในการทำให้หลุดพ้น จากวัฏสงสาร ดังเช่น การตรัสรู้ถึงหนทางแห่งนิพพาน โดยสิ่งที่กระทรวงพลังงานต้องการสื่อโดยสัญลักษณ์นี้คือความมุ่งมั่นของ ทุกองคาพยพที่ประกอบเป็นกระทรวงพลังงานในการทุ่มเทความรู้ความสามารถและความ เพียรพยายามคิดค้นหากลยุทธ์ที่ดีที่สุดเพื่อให้ประเทศไทยมีพลังงานใช้อย่าง มั่นคงพอเพียงปลอดภัยรู้ค่ามีคุณภาพในราคาที่เหมาะสม และเป็นธรรม อันเป็นเป้าประสงค์ของกระทรวงพลังงาน นอกจากนี้ ยังแสดงถึงความดีอันสูงส่ง เพื่อความเจริญรุ่งเรือง สัญลักษณ์นี้อาจจะดูได้ประหนึ่งคล้าย “เปลวไฟ” ที่กำลังลุกโชติช่วงให้ความสว่างไสวและสะท้อนถึงพลังงานที่ขับเคลื่อน เศรษฐกิจและความเจริญของประเทศเปรียบได้ดั่งการดำเนินงานของกระทรวงพลังงาน ที่ยึดถือหลักการและเป้าหมายเป็นดั่งแสงส่องนำ เพื่อยังประโยชน์ให้เกิดแก่ประเทศชาติ และประชาชนโดยบริบูรณ์ ความหมายของตราสัญลักษณกระทรวงพลังงาน (โดยย่อ) สัญลักษณ์ นี้คือ “โลกุตระ” ซึ่งสื่อความหมายถึง พุทธปัญญา ความหยั่งรู้ในการทำให้หลุดพ้น เปรียบได้ดั่งความมุ่งมั่น ของกระทรวงพลังงาน ในการทุ่มเทความรู้ความสามารถ และความเพียรพยายามคิดค้น หากลยุทธ์ที่ดีที่สุด เพื่อบรรลุเป้าประสงค์ของกระทรวงพลังงาน นอกจากนี้สัญลักษณ์นี้ ยังอาจดูได้ประหนึ่งคล้าย “เปลวไฟ” ที่กำลังลุกโชติช่วง ให้ความสว่างไสว และสะท้อนถึงพลังงานที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจ และความเจริญของประเทศ

หมายเหตุ

- บางกรณีอาจจะใช้เฉพาะสัญลักษณ์ โดยไม่ต้องมีอักษรประกอบก็ได้

- สีของโลกุตระ อาจจะใช้เป็นสีขาวดำ หรือ สีส้มแดงคล้ายสีเปลวไฟก็ได้

กฎหมายที่เกี่ยวข้อง

- พระราชบัญญัติเครื่องหมายราชการ พุทธศักราช 2482

- ราชกิจจานุเบกษา ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กำหนดภาพเครื่องหมายราชการ ตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายราชการ พุทธศักราช 2482 (ฉบับที่ 240)